Folkeforsk.no
Heim
Vel emne
Statistikk
Om
Registrer deg
Logg inn
Heim
Vel emnet ditt
Baking
NEG_4_498_Ho_Vossestrand
Transkripsjon av filen #NEG_4_498_Ho_Vossestrand
Kort rettleiar
metadata
sjå spørsmål
|
sjå fil
Nettleseren din støtter ikke visning av pdf
1: Alt kornet vart male paa bekkjakvernar. Har inkje høyrt da har vaare brukt handkvern til maling av korn. Her har vaare handkvern til aa mala salt paa. Alt korn vart male paa same maaten. Kornet var skultt paa laaven i 3 sortar korn, goakorn brøkorn og lettakorn. Vegrandi var goakorn so var da brøkornet og sist lettakornet. Goakornet vart male til kokemjøl brøkornet tel å baka flatbrød av og lettakornet vart fora opp i floren. 2: Vart kornet fint male vart da inkje sikta men vart da for groft male so maate da siktas. Siktet var laga slik at da var svøyt i hopp ei lit vid trosk som da var stramma eit skjer under almendelig av eit kjyragjur, so da var set til med smaa haale i. Da grova mjølet som var at efter sektengi vart bruka aat grisen. 3: Var inkje bedre aa baka av nymale mjøl en av mjøl som har staat ei tid efter da var male. Er inkje vanleg og sekkja mjøle inn i ei varm stova før da skuld bakast. 4: Felles navn for alslags mjølmat har vaare grjon. men da navnet kan ein inkje høyra no meir \[s. 2\] 5: Veit inkje at dei paa summe gardar har gaat saman um bakengi og saate i sam. stova og baka. Var da lite kvinfolkhjelp paa to gara so gjore dei bytingsbakstor fyrst hjaa den eine so hja den andre. Flinke bakstekjærengar er da i kvar grend, men at dei har vaare utabygst paa bakeng har eg inkje høyrt. Flatbrød potetkaka mjølkekaka gjernakaka harengkaka norlandslefsa gjæra ovnsbrø er dei brød og kake som er brukt no. 6: Flatbrød og hardengkaka er almendeleg bruka gjæra kake som er steikt i bakarovn er og brukt no. Brød og kake som er komne or andre bygdar er hardengkake og norlanslefsa men kva tid dei her til kan eg inkje seia 7 Vanleg er at ein har noko brømat ligjande om da skulde komma nokon, kraatakaka harevaflar noko sers navn paa da har me inkje 8: Glokaka brukte dei aa steikja naar dei baka flatbrø dei teke eit evne av dan knaaene som dei baka flatbørd av rulla da i hopp og hade lit flesk ini og grov da ner i glørne daa dei var steikta vart dei spissa varma. Ellers har da inkje vaar brukt glokaka. 9 Bakte berre ein sort flatbrød. Var inkje skjelnad paa brødet til husbond haantverkarar og tenarar Me har berre eit navn paa brødet da er flatbrød. 10: Aa smyrja raamjølk paa flatbrød før da er ferdeigsteik er brukt. Een leg den halvsteikte leiven opp paa eit bord og har raa mjølk over og gnir da godt over leiven, leg han paa bakstehella og steikje han ferdig. Brødet kallast gnikabrød, drødet kan oppevaras um du vel hæle åre 11 Laiv er navnet paa den ferdegbaka og den steikte leiven Leiv kan inkje brukast um ei skiva av omnsteikt brød. Ei vantleg brødskeve vert kalla brødskive eller kakeskeve. \[s. 3\] 12: Lefsa er to slag av, lefsa som er bret i hopp to gonger og nestelefsa. Lefsa vert nytta til kvardags. Har inkje vaare noke forandreng i mans minne. Nistelefsa vert brukt til stølsbrød og til reisebrød. Ein lagar noko serskilt smyrja til aa ha paa da brødet som da var smurt raamjølk over av ihupkogt søt myse og serup. Tek ein leiv leg han paa eit bord smørja so kjukt med smør og den kokta smørja paa leiven leg ein over skjer dei i firkantastykje og leg dei paa ein talerken og set dei paa boret. 13 Alt brødet vert lagt i hopp, til leiv naar det er bret ei gong, lefsa naar da er bret to gonger i hop nestelefsa naar da er bret træ gonger. Ein bretter leven mens han leg paa hella og steikjer han lidt etter han er lagd i hopp. Een la farg paa brødet helst paa nestelefsa. 14: Gjer til deigen fekk ein naar ein brydja til jul, som ein hade til jule bakingi. Gjæren kunde ein gjøyma paa flasker til seinare baking. Brød som var gjæra med øl(berm) var til høgtids bruks. Laana gjer jaa grannen var og brukt. Gjeva fraaseg gjer etter solagla har eg inkje høyrt skulde vera nokko gale i. 15: Surdeig har inkje vaare brukt her i dalen. 16: Ein kunde sjaa paa deigen naar han var ferdig- gjengen, gjera ei grop i deigen og halda ei brennade stikka neri for aa sjaa um deigen var ferde har vaare brukt. Mjukt gjæra brød var inkje brukt før men da vert brukt til gjera brød no da skal vera nokre dagar gammalt. 17: Surdeig har inkje vaare brukt kor steikinge er vil eg inkje 18: Syra brød vart baka paa liknande maate som flatbrød men inkje fult so stort som flatbrød. Vart nytta baade til kvardags og i festleg høve. Vart kalla kraatakaka. Etter da er ferdig baka vert da kjevla kjevla over med eit kraatakjevle \[s. 4\] Kraatakjevle var paa skap som dei baka flatbrød med, dar var skaare tet med taggar i kjevle. Har inkje brukt andre redskap en kraatakjevle til aa kraata kakena med. Har inkje baka runde kake av gjæra deig. Trækam har inkje vore brukt. 19: Ale brød steiking var i eldhus før, men no vert da brugt kjellar til aa baka og steikja brød i Bakarovn har inkje vaare brukt her 20: 21. 22. 23. Kan eg inkje svara paa. 24 Har vaare brukt og steikja mellom to heller. Een hade to basteheller som ein steikte gjærabrød i millom. Een hade varme baade over og under Overvarmen var sterkast. Steikja i millom to omnslok eller i gryta har inkje vaare brukt. 25: Grisling av gjærabrød har inkje vaare brukt 26: 27. Brød som vart koka før steikenge har inkje vaare brukt her i dalen. 28 Flatbrød kan goymast heile aaret um ein vill. Flatbrødet vart lagra i stabburet (buene) i store brødskaap eller kistor, syra brød kake i brødboks. 29: 30) Figurkaker har inkje vaare brukt. 31 Kaker av mjøl og mjølk som vart steikt paa hella har vaare brukt (mkjølkekaka) Mjølkekaka var inkje daglegmat, men da var naar flatbrødet slapp opp at ein brukte mjøkekake motte hlst etast nysteikte 32: Lovekaka har eg inkje høyrt um. 33: Kakke som vart steikt i gjern vaffelgjern er brukt her. Vaffelkake vart brukt tel kvardags so av og tel. Hare vaflar kunde ein gjøyma lengje og ha til gjestebaamat. Krydd er lite brukt. \[s. 5\] 34: Borkabrød har inkje vaare brukt i mans menne. Under siste krigen var her inkje brukt surrogat til aa dryga mjølet med. Har hørt fortalt at dei brukte borkebrød i krigsaari i 1807 - 14 35: Almebork var da som var brukt. Korleis han var behanla har eg inkje høyrt fortalt. 36: Borkemjølet vart blanda samen med mosemjøl til aa bakka flatbrød av. 37: Har inkje høyrt at dei vart sjuke av borkebrød 38: Har inkje høyrt da sko vaare blanda kveken syren eller eller noko anna gras i borkamjøl 39 Mosebrød har vaare bruk. Mosen var nok rekna for surogat for mjøl. Mosebrød var rekna for sunn matt for folk. Smaken var stram Inkje saa godt som anna brød. 40: Mosen som var bruka tel brød kalla me klomose. Mosen vart henta um høsten Een kunde vel ha opp til ein fjendedel mose i mjøle Mosabresta (dravle) vart brukt so av og tel, hest paa seteren um sommeren. 41: Beinmjøl har eg inkje høyrt vaare brukt i brød \[Figur 1: Teikning av rund leiv \] \[Figur 2: Teining av leiv bretta ein gong\] \[Figur 3: Teining av lefsa bretta to gonger\] \[Figur 4: Teining av bretta nistelefsa, bretta 3 gonger\] Teikna ut etter pairmynster, som ligg ved svaret. Mars 1951. R.F.
Lagre
Lagre og merk som ferdig
Vennligst logg inn for å starte transkripsjon
00:00:00
Gje opp transkripsjon
Transkriber ein tilfeldig
Førre
Neste