Transkripsjon av filen #NEG_39_12433_MR_Øksendal

metadata sjå spørsmål | sjå fil

:  
A. Fødselen.  
1: Ja.  
2: Det kunne vere ymse med det.  
3: Dei samtala med kvarandre om det  
dei ville ha med.  
4: Ein 1.10 dagar etter fødselen.  
5: Berre ein gong.  
6: Før var det graut og vaflor, risgraut,  
rjomegraut, fløyelsgraut.  
7: Fell bort.  
8: Grauten vart aust i kruskumar med  
rosor på og kom til barselsgarden i  
korger.  
9: Det vart nemt «sengemat» eller «bars-  
elsgraut».  
10: Vanleg var det kona sjølv som gjekk.  
11: Mannen var sjeldan med, men  
hendte det var det ikkje halde for usø-  
meleg.  
12: Ja, gjestene skulle ha traktering, og då  
fekk dei bode fram av dei grautane  
som var kome før. Veit ikkje om no-  
kor skildnad på trakteringa for gut eller  
gjente.  
13: Veit ikke om serlege nemingar på slike  
gjestingar.  
14: Ukjendt her.  
15: Det var berre til gifte dei gjekk.

\[s. 2\]  
16: Etter den fyrre verdskrigen byrja  
dei gå med blautkakor – men framleis  
brukar bondekonone mest graut og vaf-  
lor.  
17: Gåvor har vore bruka både før og no.  
Det kunne vera strikka labbar bystykke e.-  
l.  
18: Som før.  
19: Dåpsgjestebod vart halde – og dei som  
var med her var fyrst og framst faldra-  
ne – og så besteforeldra, kanskje syskjen.  
20: Det vart nemt «barsøl».  
21: Ja, faldrane hadde gjerne med sen-  
dingar.  
22: Ingen fast regel for gåvor eller sen-  
dingar.  
23: Som før.  
B. Aarmålsdag.  
24: Aarmålsdagen vart høgtida einskilde  
gong for borna. b.) For vaksne var det  
ikkje halde nokort gjestebod i gamle  
dagar på årmålsdagen.  
25: No har det auka på med dette,  
og med runde tal vert det no ofte  
store gilde.  
26: Til vanleg vert ingen bedne til slike  
gebursdagar – dei får koma dei som  
vil.  
27: Ja, no vert det gjerne gåvor, eller  
og gjerne blautkaker.  
28: Armålsdagar for eldre var ukjendt i  
eldre tider.  
29: No vert det bode fram sjokolade og kaffe.  
C. Konfirmasjon  
30: Konfirmasjonen var ein høgtidsdag i  
heimen – men ingen gjester var bedne.  
31: No er det vanleg med konfirmasjonslag.  
Dei kom i bruk kring 1915.20.  
32: Det er først og framst faldrane til konfir-  
manten – sidan besteforeldre og kanskje  
systken åt foreldra. Lærar og prest vert  
bedne om dei bur i nærleiken.

\[s. 3\]  
33: No vert det teke med blautkake og  
gjerne gåvor.  
34: Gåvor vert gjeve av gjestene.  
35: Ingen serskilde retter.  
D. Brudlaup.  
36: Eg kan ikke hugsa at det var halde  
festarøl; men gamle folk har fortald  
om det.  
37: No vert det ikkje halde slike gjestebod.  
38: Måltid i brudlaup før på 1 dagen:  
a. 1. Frukost når gjestene kom.  
2: Middag når brurferda kom frå kyrkja.  
3: Kaffe etter middagen.  
4: Kveldsmat.  
b. Rettar i brudlaupsgildet før:  
1: Frukost: Kaffe, vaflor, smør (store  
formesmør) brødskivor, beiringsgraut.  
2: Middag; Sodd av sau eller stor-  
fe og fiskebollar oppi. Flatbrød.  
3: Kaffe med heimbaka småbrød.  
4: Kveldsmat. Te med vaflor, beirings-  
graut smør og brødskivor. Gjerne  
kjøttrull til pålegg.  
Øl var sendt rundt bordet  
i ølbollar ved middagen og kvelds-  
mat.  
Rettar 2dre dagen.  
1:Frukost som 1 dagen  
2: Bruragraut (rjomegraut)  
3: Kaffe.  
4: Kveldsmat som 1.dagen.  
c. Ved kvart brudlaup måtte det vera  
saltmat (Sådd) og bruregraut.  
Heimbryggja øl var vanleg.

\[s. 4\]  
d. Det var fast program for 2den og  
3:dag, 3 dagen lag for hjelparane.  
39: Om sendingane i eldre tider veit  
eg lite – men eg har høyrt fortalt at  
\[?\]mesteren køyrde rundt hjå dei bed-  
ne og henta beiringane.  
40: Smøret skulle pyntast ved å leggja  
det i form.  
41: I gamle dagar samla \[?\]meisteren  
inn kjøtt, har eg høyrt fortalt.  
42: Her var det nevnt «beiringar» eller  
og «beringar»  
43: Det var sjølvefolket som kom med  
dei.  
44: Fest eller traktering for beirringsfolk  
er ukjendt for meg.  
45: Også ukjendt.  
46: Ho som tok imot beirringane var  
kalla «beirringskona».  
47: Her er vanleg 2 dagars brudlaup enno.  
48: Nei, hotellbrudlaup er sjeldan  
her.  
49: Det har vore gjort, men eg har det  
inntrykk at det har vorte sjeldnare  
i det sisste.  
50: Då vert det lite brudlaupsgåvor.  
51: Her veit eg ikkje om nokor minne-  
fest for brudlaup anna enn sylv-  
brudlaup og gullbrudlaup.  
E. Gravøl  
52: Dei næraste slektningar til den av-  
lidne vart bede til gravøl- og elles  
dei som høyrde til «bølaget».  
3: Før var det jamt 2 dagars gravøl  
med desse måltider:

\[s. 5\]  
Framhald:  
1: dagen: Frukost- Kaffe, smør og brødskivor  
Middag- Sådd med flatbrød  
Kaffe- med småbrød  
Kveldsmat Te. Smør og brødski-  
vor – vaflor. beiringsgraut.  
54: Maten vart servert ved langbord.  
55: Ukjendt, atterhald her.  
56: Hovudmåltidet var middagsmåten.  
Sådd.  
57: Altid halde i heimen her.  
58: Gjestene hadde sendingane med  
seg når dei kom  
59: Nei, noko spesiel pynting veit eg  
ikkje om forutan formsmør.  
60: Ukjendt her.  
61: ----«----  
62: Det var etter århundreskiftet at  
sume byrja gjera av gravølet på ein  
dag. Og i den seinare tid er det og  
skipa slik at ingen vert bedne – dei  
får koma dei som vil. I slike høve  
vert det ikkje servert middag.  
63: På gravøl merkjer ein ikkje no  
noko alkoholbruk, og bryggjing av  
maltøl til gravøl er det  
slutt med.  
64: Nei, tvert om. Gravølskikkane er  
det som har bridga seg mest.  
65: I mange høve møtest folk på kyrkje-  
garden eller i kyrkja. Men ved grav-  
øl på gardane får gjestene ein kopp kaffe  
og mat før ein fører den avlidne til  
kyrkjegarden. Etter ein kjem heim  
att vert det bode til middag, og så  
kaffi attpå. Dermed er gjestebodet  
slutt.  
66: Alkoholnydting på gravøl er det  
slutt med.

\[s. 6\]  
67: Nei, det er ukjendt her av gode  
grunnar: Her finst ikkje hotell.  
68: Slik innbeding førekjem ikkje.  
69: Lysing om dødsfall har vore bru-  
ka i dei sidste 50 år.

F. Nye fester  
70: Nei, her er ingen tradisjon for  
matstell den 17de mai.  
71: Morsdagen har vore halde både  
i heimen og i møtehus. Denne  
skikken vart teke ibruk i millom-  
krigstida (1935 eller så).  
72: Farsdagen er lite merkt.  
73: Nei, det er ingen reglar for mat-  
stellet.  
74: Bakarar har me ikkje i Øksendal  
men i blada ser me lysingar med  
freistande tilbod om mat og gå-  
vor til mors-og farsdagen.  
75: Truleg var det blada som gav mest  
orsak til at desse dagane vart teke  
ibruk

Vennligst logg inn for å starte transkripsjon

Transkriber ein tilfeldig Førre Neste