Transkripsjon av filen #NEG_36_10607_Ho_Voss

metadata sjå spørsmål | sjå fil

1: "Ja" - ein eller fleire nikk med hov.  
"Nei" - ristn på hovudet.  
2: Det var vanleg at ein helste på alle  
ein møtte anten ein kjende dei eller  
ikkji. I det siste har det nok brigda seg  
noko. Folk har vandt seg av med å helsa  
på ukjende då dei kanskje har vorte møtte  
med ein flir av dei framande. Men enno  
er det vanleg at alle bygdefolk helsar når  
dei møtest.  
3: Dei yngste skulle helsa først anten det  
var kar eller kvende.  
4: Det eg kan hugsa var det vanlege for  
alle: Go`-morn - gudag eller gudajen. -  
gokveld - gokvelden. Elles hugsar eg  
såvidt einskilde høve - eldre folk helsa:  
Signe møtet.)  
5: Når ein møtte presten eller skrivaren,  
å ja - for det meste, tenkjer eg - lensmannen,  
tok ein av seg hatten eller huva. Elles var  
ikkje det vanleg.  
6: Kan ikkje hugsa nokon har helsa slik.  
7: Var ein helgekledd og stogga med einannan,  
var det vanleg med handhelsing.  
\[s. 2\]  
8: Elles handhelste ein når ein kom  
i gjestebod og høgtidlege ærend.  
Ein handhelste ogso på borna, gjerne med  
nokre ekstra ord til dei når ein kom på vitjing.  
9: Det var ikkje vanleg. Ein tok det for storlæte  
og at vedkomande som gjorde det, ville gjera  
seg til, vera storkar og likna på presten eller  
andre storfolk som gjorde slik.  
10: Kan ikkje hugsa det, men har høyrt om det.  
11: Dei stod stille til likfylgjet var fare framom.  
Kom der brurfylgje, stelte dei seg gjerne på  
ein stad der dei såg vel, ein haug ell. likn.  
og stod der til "brudråæ" var faren framom.  
12: Kan ikkje hugsa om det.  
13: "Gomorn" eller "morn" til 8 - 9 etter årstida.  
"Goddag" 8-9 til 17=18. Sidan "Go kveld."  
"Farvel" utetter dagen, og "god natt etter  
kl. 17 - 18.  
14: Ein såg det før som usømeleg å helsa  
"godmorn" når det leid fram mot middag  
t.d.  
15: Bestemor kunne svar om nokon  
t.d. kom og helsa "godmorn" kl 10. "Godmorn  
midt på dagen." Enno finst det folk  
som demonstrativt svarar "Farvel" når  
det vert helsa "morn" eller "mårn"  
til avskil  
16: "Morn" eller "mårn" har i det siste  
avsløyst mykji godt alle gode gamle helsingar.  
Ein høyrer også berre "hei" eller "hallo"!  
millom ungdomen. Men eldre folk held  
enno stort sett på det gamle.  
17: "Signe arbeidet", "signe maten", "signe  
strevet", "signe laget", "signe kvila", er  
enno i bruk millom eldre folk.  
\[s. 3\]  
18: Svar på "signe" helsingar. "Takk". "Takk,  
og velkomen til." Om eit arbeid som ein  
ikkje har stor tru på svarar ein stundom  
(humoristisk meint): Eg veit ikkje skikkeleg  
om det er signande. Utan skal du ha takk.  
19: Ein tok oppatt helsinga inne med  
"goddag i stovene (det) eller "Goddag i huset".  
20: Ei spør: Var det råd å få nokre ord  
med deg.  
21: I gamal tid var det nok ymse. Det  
vart nok av mange i gamal tid rekna som tilgjerdsla.  
No er det vanleg.  
22: "Kom inn!" Den som kom, måtte  
\[-2\] 23. helsa og verta ståande ved døra til han  
vart beden plass.  
24: Det eg kan hugsa, var det visst ikkje  
vanleg ein skulle ta av huva eller  
hatten før ein sette seg. Men både  
mor mi og bestemor f. 1844 var nøgne  
med at me skulle ta av huva med same  
me kom inn. Dei rekna det for udana  
og usømeleg når nokon kom inn og sette seg  
med huva på. Men det hende at folk  
gjorde det.  
25: "Du må finna deg ein sess!" - Du må  
setja deg nedpå!" - Den som kom,  
måtte helst vera blyg eller noko tråbeden og  
svara: "Takk, Eg er no ikkje vansoten", eller:  
"Eg treng ikkje sitja. " Eg har ikkje so langt  
ærende". "Eg skal straks gå att" ell. likn.  
26: Ein fann gjerne ein betre stol til  
framande  
27: "Er det framandfolk ute og fer?"  
Var det ukjende, spurde ein: Kvar er du  
(de) i frå?" (Til bygdefolk nytta ein \[\_du\]).  
\[s. 4\]  
Ein bad kjenningar finna seg sitjeplass  
(sess). For framande sette ein fram stol  
eller krakk. Ein turka gjerne av stolen  
for framande.  
29\. Ein gjekk ut og sa: "No får de vera  
velkomne."  
30\. Eg kan ikkje hugsa noko fast anna dei  
vanlege helsingar.  
31\. a. "Du må leva så vel, og så må  
du vera velkomen att!" - "Du må stå  
deg godt, no då!" "Du må fara så vel no då"  
b. Ein takka for det ein har hatt i lag.  
"Du må fara vel. Gud hjelpa oss å møtast  
att."  
32\. Nei, det ville vorte rekna for ei skam.  
33 - 34- 35 - 36 - 37. Ein bruka ikkje å kyssa  
så folk såg det i minsto.  
38\. T.d. "Kan du gje moster ein \[\_suss\]?"  
Då eg vaks opp, var det ikkje bruka.  
39: Ja, det var vanleg leik med små born:  
Ein kalla det "å byta nos".  
40: Helst foreldra, men andre kunne  
og gjera det.  
41: Me hadde ein kårmann på garden.  
Han var lei til å ta nasen min (ta nosæ")  
då eg var liten. Han tok nasen millom  
peike- og langfingeren, sette "\[\_tumlungen\]"  
millom dei to fingrane, synte han fram  
og kasta så nasen langt bort. Når eg  
så tok til å gråta for nasen min, tok  
han han att i lufta, og sette han  
på att.  
42: Far og mor ville ha "god kjeke".  
Me la kjaken inn åt deira. No er  
det bruka at andre vaksne og får "god kjeke"  
\[s. 5\]  
44: "Til lukka med dagen" (årmålsdagen, brudlaupsdagen  
konfirm.d., dåpsdagen o.s.b.) "Til lukka med  
handelen" (gard, hest ku o.a.) (Gratulerer er og noko nytta)  
45: "God jol" - "gledeleg jol". "signe jolæ", -  
"godt år!" "signe året". Ved barnefødsel, truloving  
og brudlaup ynskte ein tillukke.  
46: Eg har mest minner om at det vart sagt  
svært lite. Ein gav handa til eit handtrykk.  
Det vart oftast det heile. - Ved motgang hende  
det nok ofte ein lova hjelp. Men faste  
vendingar var det ikkje, det eg hugsar.  
47: Ein takka oftast teiande.  
48: Oftast vart og vert det heller ikkje takka  
på vegne av den avlidne. Men det hende  
ein og annan gjer det ved bordet etter  
gravferda.  
49: Herma etter vedkomande.  
50: Seier, \[\_du\] til alle bygdefolk, helst  
også til andre.  
51: Har visst aldri vore i bruk her.

Vennligst logg inn for å starte transkripsjon

Transkriber ein tilfeldig Førre Neste