Transkripsjon av filen #NEG_11_16062_Ho_Voss

metadata sjå spørsmål | sjå fil

Emne nr. 11. \[\_Ymse attåtfor.\]  
1: Ein var vel slutta for ca 40 år sidan å  
sanka røter her. - Men det tok seg  
oppatt i mindre mun under siste krig  
då ein sanka til grisefor. - Men all  
slik sanking slutta etter krigen.  
2:  
Nei.  
3: Jau, trønske røter vart nytta til grisefor.  
Trønska vart kasta i dungar på åkeren  
som ein reinska opp vårdagen. Så  
vart ho frakta heim, vaska i store stampar  
ved groa (bekken.)  
4 og 5:  
Røtene vart bruka etter kvart om våren.  
Dei vart frakta heim i bytter eller \[\_kjesser\] (teiner).  
\[s. 2\]  
6:  
Trønskerøter vart rekna for feitt godt for.  
B. -\[\_Bregner og blom\]  
1:  
Einstapp.  
2:  
Ukjent navn her.  
3 og 4:  
Røtene av bregner er truleg ikkje nytta her.  
5:  
Blom, kallar ein den einstappen ein  
nyttar her. Det er blada som vert  
nytta. Dei skar blommen med  
ljå eller sigd tidleg om våren.  
Hesja han og bruka han som  
attåtfor vintersdag. - Slo oppat same  
staden ungblom som kom.  
Denne håblommen rekna dei  
særs god. Dei hesja han. Vinterfor.

Emna: Tang, tare og hestemøkk, veit eg  
ingen ting om frå desse kantar.

III \[\_Annet for av planter.\]

Rognebær vart sanka og brukte til grise-  
for og sume turka og hadde det til  
hønsefor med. Einebær vart sanka og  
lagra, men visst som medisin for  
kyr og folk, ikkje som for.  
Potetlauv vart turka og lagra og bruka  
som for åt kyr og griser.

V \[\_Sørpefor.\]  
\[\_1:\] Surpa, og sukk vart det kalla her.  
Det vert vel i viss mun gjeve  
dyra enno. Det vart gjerne tillaga  
\[s. 3\]  
og gjeve dei i solide bytter av tre, med  
"gjero" kring av seger eller hasleband.

- Grisen åt surpa si or "brya" som  
    gjerne var utorgraven av ein heil stokk,  
    så ho var solid og tung ikkje velta. Medan  
    kalvane fekk surpa or ein askje. Det var  
    som ei lita låg bytte av tre, med eit  
    oppståande handtak. Kyrne åt surpa  
    or større trebytter. -Helst berre slo  
    ein kokande vatn eller mjølkeblanda  
    på. Ikkje koka.  
    2:  
    Ein laga hakkelse: av hakka halm  
    m. mjøl og vatn på. - Høyfre og  
    agner vart og blanda med mjøl  
    og kokande vatn. Mjølet var: Bygg -  
    havre og blandingskorn. Også høy vart  
    hakka, blanda med mjøl og laga til sørpa.  
    3:  
    Surpa var gjeven kald eller lunka. Men  
    etter kalving gjerne varm og med mykje  
    mjøl på.  
    4:  
    Eg har berre høyrt dei bruka rognebær  
    til gris- og hønsefor.  
    5:  
    Det kjenner eg ikkje til.  
    6:  
    Ja bunnavfall etter ølbrygging vert  
    gjeve som grisefor, og det gjev feite  
    griser. Ein gav det som vanleg grise-  
    for og gjerne saman med mjøl og  
    gras.  
    7:  
    Ein kokar log på høyfre og potetlauv  
    og på brennenot. - Brennenot med log på  
    vert enno mykje nytta til grisefor.  
    \[s. 4\]  
    VI. Fiskeavfall.  
    1 og 2:  
    Det kjenner eg ikkje til.  
    3 og 4 og 5:  
    Dei rekna her at gris og høns var glade  
    i fiskeavfall. - Difor fekk gjerne hønsene  
    avfallet og fiskekrafta var så slegen  
    på surpa åt grisen, gjerne  
    saman med mjølkeblanda  
    etter kollevasket (vask av  
    mjølkekjærald. Då vart fiskesået  
    ikkje for salt, men gav grisen  
    mathug.  
    5:  
    Sildesået vart rekna ekstra gode  
    å ha i grisesurpa. - Men han  
    måtte ikkje få det i slakte-  
    månaden, for då smaka det  
    sild av flesket.  
    6 og 7:  
    Det er ukjent her.

Vennligst logg inn for å starte transkripsjon

Transkriber ein tilfeldig Førre Neste